Mô hình vai đầu vai: Cách nhận biết và phương pháp giao dịch

Một trong những mô hình giá rất quan trọng đó là Mô hình vai đầu vai. Nó được ứng dụng phổ biến trong thị trường forex, chứng khoán, tiền ảo và Binary Option…. Mỗi khi mô hình này xuất hiện trên biểu đồ giá chứng khoán thì cả thị trường phải run sợ. Tuy nhiên trong thị trường forex thì đó lại là cơ hội để vào lệnh bán, vì trong giao dịch forex, mua và bán chỉ có nghĩa tương đối. Vậy mô hình vai đầu vai là gì? Làm thế nào để nhận biết một cách chính xác và giao dịch như thế nào cho hiệu quả nhất?

• Đầu tư forex: Hướng dẫn cách chơi forex cho người mới

Mô hình vai đầu vai là gì?

Mô hình vai đầu vai là mẫu biểu đồ giá có hình dạng một đỉnh cao ở giữa và hai đỉnh thấp hơn ở hai bên. Đỉnh thấp bên trái được gọi là “vai trái” (left shoulder). Đỉnh thấp bên phải gọi là “vai phải” (right shoulder). Đỉnh cao nhất ở giữa gọi là “đầu” (head). Khi nối điểm thấp nhất giữa vai phải – đầu và điểm thấp nhất giữa vai trái – đầu sẽ tạo thành một đường thẳng gọi là “đường cổ” (neckline). Đường cổ có thể là một đường nằm ngang, hoặc chếch lên hay chếch xuống một chút.

Đây là một mẫu hình đảo chiều quan trọng. Nó thường nằm ở cuối của một xu hướng tăng giá. Khi mô hình này xuất hiện trong một xu hướng tăng thì nó là tín hiệu mạnh mẽ báo hiệu xu hướng sắp đảo chiều từ tăng sang giảm. Tuy nhiên vẫn có một vài trường hợp hãn hữu, mô hình này có thể xuất hiện ở giữa của một xu hướng.

Mẫu hình vai đầu vai thuận

Tất nhiên trong các mô hình giá trên thị trường thì luôn tồn tại mô hình đảo ngược của nó. Vì vậy ngoài mô hình vai đầu vai thuận ra thì còn có mô hình vai đầu vai đảo ngược. Mô hình vai đầu vai ngược nằm ở đáy của một xu hướng giảm. Khi nó xuất hiện thì là dấu hiệu cho thấy xu hướng chuẩn bị đảo chiều từ giảm sang tăng. Đây là một tín hiệu tốt cho những người muốn mua chứng khoán. Và cũng là một cơ hội vào lệnh tốt đối với các nhà đầu tư forex.

Mẫu hình vai đầu vai ngược

Lưu ý quan trọng với mô hình vai đầu vai thuận

Phần trên mới chỉ mô tả một cách chung nhất về mô hình vai đầu vai. Tuy nhiên mô hình này có nhiều biến thể các nhau. Chẳng hạn như vai trái có thể cao hơn hoặc thấp hơn vai phải. Đường cổ có thể chếch lên hoặc chếch xuống….. Câu hỏi đặt ra là, trong trường hợp nào thì mô hình hiệu nghiệm hơn? Dưới đây sẽ là câu trả lời cho bạn:

• Nếu vai phải thấp hơn vai trái thì mô hình càng có hiệu nghiệm. Tín hiệu mạnh cho thấy xu hướng sắp đảo chiều từ tăng sang giảm.
• Đường cổ chếch xuống thì mô hình càng có hiệu nghiệm.
• Nếu đỉnh của vai phải là một mô hình nến đảo chiều mạnh như Pin bar, Doji, hay Evening Star…. thì khả năng cao là giá sẽ bứt phá xuống dưới đường cổ và xu hướng sẽ đảo chiều.
• Nếu hai vai cân đối, đỉnh của đầu và các vai có hình cung uốn cong đều thì mô hình trở lên rõ ràng và hiệu nghiệm hơn là các đỉnh nhọn.
• Nếu bạn nối một đường từ vai trái đi sang phía bên phải. Sau đó nếu giá vượt qua đường này rồi bất ngờ quay mạnh trở lại thì cũng có khả năng cao xu hướng sẽ đảo chiều.
• Ngay cả khi vai phải hình thành, giá đã đi xuống vượt qua đường cổ thì vẫn chưa chắc chắn là xu hướng sẽ đảo chiều. Khi đó giá thường sẽ còn test lại đường cổ một lần nữa. Nếu test thành công thì mới khẳng định chắc chắn hơn là xu hướng sẽ đảo chiều đi xuống. Hãy xem hình dưới:

Phương pháp giao dịch với mô hình vai đầu vai thuận

Trong bài viết này tôi sẽ chỉ trình bày cách giao dịch với mô hình vai đầu vai thuận. Còn mô hình vai đầu vai ngược chỉ là trường hợp đảo ngược của mô hình thuận, vì vậy bạn biết phải làm như thế nào rồi đấy.

Như bạn đã biết, đây là một mô hình đảo chiều xu hướng từ tăng sang giảm. Vậy khi mẫu hình vai đầu vai hình thành thì chắc chắn là chúng ta phải bán rồi. Nhưng vấn đề là chiến lược bán như thế nào cho hiệu quả?

Chiến lược giao dịch với mô hình VĐV trên thị trường chứng khoán

Khi mô hình này xuất hiện, nếu bạn chưa nắm giữ cổ phiếu thì tốt nhất là nên đứng ngoài thị trường.

Trong trường hợp bạn đang nắm giữ cổ phiếu mà biểu đồ giá của nó xuất hiện mô hình vai đầu vai thì bạn nên cân nhắc bán ra.

• Ngay khi “vai phải” hình thành, bạn nên cân nhắc giảm tỷ lệ sở hữu cổ phiếu đó.
• Sau khi đã hình thành vai phải và giá đi xuống vượt qua đường cổ thì bạn nên cân nhắc giảm tiếp tỷ lệ cổ phiếu xuống.
• Sau khi giá đã vượt qua đường cổ và quay lại test thành công thì bạn nên cân nhắc bán sạch cổ phiếu đó.

Những gợi ý trên chỉ trong trường hợp bạn là nhà đầu tư ngắn hạn hoặc lướt sóng. Tuy nhiên đối với nhà đầu tư cổ phiếu dài hạn, một khi bạn đã phân tích trước đó và xác định đây là cổ phiếu tốt, bạn sẵn có nguồn tiền nhàn rỗi để đầu tư lâu dài thì bạn chỉ cần giảm tỷ lệ sở hữu cổ phiếu xuống, chờ cho nó xuống tiếp rồi mua lại.

Chiến lược giao dịch mô hình VĐV trên thị trường forex

Ưu việt của thị trường forex so với chứng khoán là bạn có thể mua trước bán sau, hoặc bán trước mua sau cũng được. Do vậy ngay cả khi bạn không nắm giữ hàng hóa hay cặp tiền tệ nào đó trong tài khoản thì khi mô hình vai đầu vai xuất hiện sẽ tạo ra cơ hội giao dịch bán xuống. Vấn đề là chiến lược bán xuống như thế nào cho hiệu quả nhất?

• Ngay khi vai phải hình thành bạn nên cân nhắc vào một lệnh bán nho nhỏ. Vì lúc này mô hình vẫn chưa hình thành, xác suất xu hướng đảo chiều chưa cao nên bạn chỉ nên bán một lệnh nhỏ. Và đừng quên cài lệnh stop loss phía trên đỉnh vai phải. Khi đặt lệnh bán ở thời điểm này bạn có lợi nhất vì bán được giá hời. Còn nếu chẳng may giá không đảo chiều mà đi lên thì bạn cũng không bị lỗ nhiều.
• Khi giá break out đi xuống xuyên qua đường cổ, mô hình vai đầu vai đã hình thành. Lúc này xác suất giá đảo chiều đi xuống là rất cao, bạn đặt tiếp lệnh bán nho nhỏ thứ hai. Và đừng quên đặt stop loss ở khoảng giữa đường cổ và đỉnh vai phải.
• Sau khi giá đã xuyên qua đường cổ và quay lại test. Nếu giá test thành công và đi xuống thì lúc này bạn có thể vào lệnh lớn. Vì sau khi test thành công thì xác suất cao là xu hướng sẽ đảo chiều đi xuống. Và đừng quên đặt lệnh stop loss ở khoảng giữa đường cổ (neckline) và đỉnh của vai phải.

Để có phương pháp giao dịch tốt nhất, tôi khuyên bạn nên đọc hai bài viết sau:

• Cách đặt stop loss và take profit hiệu quả
• Break out là gì? Cách giao dịch khi giá break out hiệu quả nhất

Mô hình vai đầu vai trong thực tế.

Trong phần mô tả phía trên, chúng ta mới chỉ thấy các đặc điểm cơ bản để nhận dạng một mô hình vai đầu vai. Tuy nhiên các biểu đồ giá trong thực tế thường rất phức tạp, không phải lúc nào bạn cũng dễ nhận biết được các mô hình. Điều đó còn đòi hỏi tư duy và kinh nghiệm thực tế.

Dưới đây tôi là một vài mẫu hình thực tế để bạn ngắm nghía:

Hình dưới: Một mô hình vai đầu vai không thực sự rõ ràng và có “đầu phụ”

Hình dưới: Vai trái cao hơn vai phải

Hình dưới: Hai vai không cân đối

Hình dưới: Vai phải có nhiều đỉnh

Hình dưới: Đường cổ (neckline) chếch lên cao

Hình dưới: Mô hình có đường cổ chếch lên và nằm trong một xu hướng giảm

Hình dưới: Mô hình vai đầu vai ngược trong thực tế

Tác giả: Phạm Khương

Liên quan

• Các mô hình giá phổ biến và quan trọng
• Mô hình giá hai đỉnh
• Các mô hình nến phổ biến
• Mô hình giá chữ nhật
• Mô hình giá lá cờ
• Mô hình giá tam giác
• Mô hình giá cái nêm
• Mô hình cốc và tay cầm
• Mô hình giá Harmonic
• Lý thuyết Dow – Nền tảng cơ bản của phân tích kỹ thuật
• Dãy số Fibonacci và ứng dụng trong đầu tư

Đừng quên chia sẻ bài viết này bạn nhé